Uitreiking van de Zilveren Griffels en Penselen

De afgelopen dagen reisde de jury van de Zilveren Griffels en Penselen door het hele land om prijzen uit te reiken aan kinderboekenauteurs of kinderboekenillustratoren.

De Zilveren Griffels en Zilveren Penselen zijn de belangrijkste kinderboekenprijzen. Wie een Zilveren Griffel of Penseel wint, maakt daarmee ook kans op de Gouden Griffel die dit jaar op 5 oktober wordt uitgereikt, bij de start van de Kinderboekenweek. Onder dit  artikel staat de lijst van de elf Griffelwinnaars en de acht Penselenwinnaars. 

27 boeken werden daarnaast nog bekroond met de Vlag en Wimpel. De Vlag en Wimpel is een aanmoedigingsprijs voor beginnende schrijvers en illustratoren. Eén van deze Vlag en Wimpels ging naar Charlotte Dematons, auteur en illustrator van het boek Alfabet. De jury zei over Dematons het volgende: 

“De jury spreekt daarmee haar waardering uit voor de toewijding en passie die uit de tekeningen blijkt en de speelse manier waarop kinderen door middel van beeld met het alfabet en de Nederlandse taal in aanraking komen.”

Dematons bedankte echter voor de eer: de prijs is volgens haar bedoeld om schrijvers en illustratoren die nog niet zo bekend zijn in het licht te zetten. Dematons vindt dat ze met haar 63 jaar en lange tijd in het vak niet meer hieronder valt. Ook is er al veel aandacht voor haar boek, dat dan ook al vele malen verkocht is. 

Kinderboekenrecensent Jaap Friso steunt Dematons op Twitter. Volgens hem verdient Charlotte Dematons meer dan alleen een Vlag en Wimpel: het boek Alfabet was groot kanshebber voor de Gouden Penseel. Volgens hem gaat de jury met het uitgeven van de Vlag en Wimpel voorbij aan het unieke karakter van het boek. Het weigeren van een kinderboekenprijs komt overigens maar zelden voor. 

Diversiteit en inclusiviteit 

Een paar weken geleden nog reikte de Jonge Jury de Prijs van de Jonge Jury uit. Over de prijs en de boeken die genomineerd waren schreven Yra van Dijk en Marie José Klaver toen een vernietigend stuk in de Volkskrant, waarna een levendige discussie ontstond over kinderboeken en populaire kinderboekenthema’s. De jury van de Griffels en Penselen was dus ook bijna verplicht om een statement te maken over (het gebrek aan) diversiteit en inclusiviteit in kinder- en jeugdboeken. In haar juryrapport schrijft ze: 

“Geen verhalen die slechts verstrooiing of kennis bieden, maar die tonen waartoe verbeelding ook buiten een boek in staat is. De jury onderstreept daarnaast het belang van representatie, diversiteit en inclusiviteit. Jeugdliteratuur heeft een rol te spelen in de wijze waarop kinderen de wereld zien. Die waarde moest dus een plek vinden naast die andere literaire kwaliteiten.”

In hetzelfde rapport levert de jury ook commentaar op het optreden van de overheid tijdens corona: 

“De Nederlandse overheid achtte bibliotheken en boekhandels niet essentieel, dus bleven hun deuren frustrerend genoeg gesloten. De jury vraagt zich af wat de impact daarvan is op het aanbod. De online verkoop steeg, maar er werd minder in de breedte verkocht. Wat doet dat met de keuzes van uitgeverijen? Heeft de jury dat enigszins teruggezien in het beperkte aantal inzendingen in de categorie poëzie?” 

De jury dit jaar bestond uit voorzitter Ed Tan (Hoogleraar Film, Media en Communicatie te Kopenhagen), Eline Rottier (eigenaresse van platform Boekwijzer.com), Thomas Hardie (interne cultuur coördinator op de Oscar Romeroschool te Rotterdam), Daniël Albering (directeur van de kleine kapitein en de Groningse Kinderboekhandel), Jörgen Apperloo (Youtuber voor Vlogboek), Joan Windzak (organisator prinsen- en prinsessenfestival en eigenaar kinderboekwinkel Educulture te Amsterdam) en Kim Blackburn (Freelance projectleider en adviseur Cultuur en Onderwijs). 

Winnaars van de Zilveren Griffels: 

• Er lag een trommeltje in het gras, Edward van de Vendel, categorie tot zes jaar
• Maar eerst ving ik een monster, Tjibbe Veldkamp, categorie tot zes jaar 
• Beste broers, Jowi Schmitz, categorie zes tot negen jaar 
• Die kleine is Don, de lange is Sjon, Catharina Valckx, categorie zes tot negen jaar 
• Gozert, Pieter Koolwijk, categorie negen tot twaalf jaar 
• Ons kasteel aan zee, Lucy Strange, categorie negen tot twaalf jaar 
• Twee fonkelrode sterren in de blinkend witte sneeuw, Davide Morosinotto, categorie twaalf tot vijftien jaar 
• Hele verhalen voor een halve soldaat, Benny Lindelauf, categorie twaalf tot vijftien jaar 
• Gloei, Edward van de Vendel, categorie informatief 
• Wonderbos, Jan Paul Schutten, categorie informatief
• De gemene moord op Muggemietje, Ted van Lieshout, categorie poëzie 

Winnaars van de zeven penselen: 

• Alles wat was, Marijke Klompmaker, categorie informatief 
• Verborgen wereld, Ben Rothery, categorie informatief 
• Hele verhalen voor een halve soldaat, Ludwig Volbeda, categorie geÏllustreerde jeugdboeken 
• Gloei, Floor de Goede, categorie geïllustreerde jeugdboeken 
• Noorse sagen – Voorbij de regenboogbrug, Jeffrey Alan Love, categorie geïllustreerde kinderboeken 
• Mensen met koffers, Annemarie van Haeringen, categorie geïllustreerde kinderboeken 
• Marta en ik, It’s raining elephants, categorie prentenboeken 
• Vuilnisvarkens Job en Bob, Noëlle Smit, categorie prentenboeken