Veel van de queer boeken die nu uitkomen, zijn own voices. Dit betekent dat de schrijver zijn of haar eigen verhaal vertelt door middel van een personage. Bijvoorbeeld een schrijver die transgender is en de transitie als erg moeilijk heeft ervaren, laat zijn personage hetzelfde meemaken. Volgens Paul is dit goed, maar er zit ook een keerzijde aan. “Bij LGBTQ+ boeken heb je nu de ongeschreven regel dat je moet kunnen bewijzen dat je dit mag schrijven. Dat vind ik heftig, omdat niet iedereen er klaar voor is om dat over zichzelf te delen. Vooral in Amerika lijkt de situatie steeds erger te worden. Niet alleen van schrijvers, maar ook van auteurs wordt verwacht dat ze behoren tot de LGBTQ+ gemeenschap. Anders vinden mensen het algauw ongepast of zelfs queerbaiting. Dat lijkt me niet de juiste richting om op te gaan. Natuurlijk moet je respectvol zijn en het boek niet schrijven als het niet jouw verhaal is om te vertellen. Maar daartussen is het een groot grijs gebied.”

De cancelcultuur

Volgens Zonneveld is er momenteel weinig ruimte voor het maken van fouten. “We zitten in een overgangsfase. Wat is goede representatie? Wie mogen erover schrijven? Heel veel mensen beginnen nu voor het eerst LGBTQ+ representatie te zien in boeken en films. Daarom is er een hyperfocus op of het goed of slecht wordt gedaan. We moeten naar het punt waar er fouten mogen worden gemaakt. Dat het niet meer perfect hoeft te zijn, zoals ook bij heteroseksuele personages. Voor nu zijn we nog niet klaar om die kritische blik los te laten, omdat het nog zo nieuw is. Maar in de toekomst moet het toleranter worden. Het zou fijn zijn als queer mensen die erover schrijven niet worden aangevallen op kleine foutjes of omdat je eigen identiteit niet volledig aansluit op dat van je hoofdpersoon.”

“Ik denk dat mensen geen fouten durven te maken door de cancelcultuur”, voegt Paul eraan toe. De cancelcultuur is het fenomeen dat mensen worden geboycot nadat zij in de publiciteit aan kritiek zijn blootgesteld. “In Nederland is het gelukkig iets minder erg dan in Amerika, maar ook hier gebeurt het. Ik merk dat ik zelf ook bewust let op eventuele fouten. Ik probeer mezelf altijd te vragen: “Ben ik de juiste persoon om dit verhaal te schrijven?” Voor mij ligt het grensgebied vaker bij het thema van het boek. Ik vind bijvoorbeeld niet dat ik kan schrijven over hoe het is om te transitioneren, maar wel over een transgender personage dat een draak moet verslaan. In het laatste geval schakel ik natuurlijk de hulp van transgender mensen in, zodat ik het personage zo goed en respectvol mogelijk kan schrijven.”

De toekomst van queer personages

De representatie van LGBTQ+ personages wordt steeds beter. Toch heeft het nog een lange weg te gaan. Het is belangrijk dat queer personages net zo normaal worden in boeken als hetero personages. Nu wordt er nog te voorzichtig mee omgegaan. “Ik zou het vet vinden als queer personages niet meer perfect en gladgestreken hoeven te zijn”, vertelt Paul. “Ze mogen slechte eigenschappen hebben. Nu lijken schrijvers dat nog niet echt te durven.” Zonneveld stemt hiermee in. “Queer culture is juist uit de comfortzone. Het mag wild en gek zijn. Zelfs een beetje camp wat mij betreft. Het hoeft niet allemaal super serieus te zijn. Ook met LGBTQ+ verhalen mag je lol hebben.”

—

Voor het eerst gepubliceerd in Bazarow Magazine