De Gouden Griffel, de prijs voor het beste kinderboek, gaat dit jaar naar Yorick Goldewijk voor zijn boek Films die nergens draaien. Raoul Deleo wint voor zijn boek Terra Ultima het Gouden Penseel, de prijs voor het best geïllustreerde kinderboek. Dat maakte het Jeugdjournaal donderdag bekend. Gisteren ontvingen Goldewijk en Deleo hun prijzen tijdens de Avond met een Gouden Randje.

De Griffeljury zegt unaniem onder de indruk te zijn van de originaliteit en de verbeeldingskracht van Films die nergens draaien. ‘’Het boek is uitzonderlijk door de ingenieuze wijze waarop fantasie, werkelijkheid en dieperliggende thema’s in een meeslepend avontuur zijn vervat.’’ De jury noemt Goldewijks verhaal buitengewoon pakkend en roemt zijn beeldende manier van schrijven die verwondering, plezier en ontroering oproept. ‘’Elke bladzijde grijpt je vast en laat je niet los voordat je aan de volgende begonnen bent. Het verhaal houdt de lezer in de ban tot alle puzzelstukjes op hun plaats zijn gevallen en de lezer met natte ogen het boek dichtslaat. Films die nergens draaien is een magisch dat boek dat laat zien wat jeugdliteratuur vermag. Een boek dat ontroert en van begin tot eind intrigeert. Films die nergens draaien is het allermooiste boek van het afgelopen jaar en verdient daarmee de hoofdprijs.’’

In een eerste reactie tegenover het Jeugdjournaal wijst Goldewijk op het belang van de prijs. ‘’Ik denk dat het dus heel goed is voor de bekendwording van je boek. En ook dat veel kinderen het daardoor meer gaan lezen.’’ Al van jongs af aan droomde de 43-jarige Goldewijk over het winnen van een grote schrijversprijs. ‘’En nu is dat dus echt gelukt. Ook echt officieel met een Gouden Griffel bekroond. Dat is echt precies een jeugddroom die uitkomt.’’

Films die nergens draaien vertelt het verhaal van Cato, wiens moeder haar direct na haar geboorte verliet. Haar vader is sindsdien alleen maar stil en afwezig. Als Cato een geheimzinnig kaartje vindt van een verlaten bioscoop, besluit ze te gaan kijken en ontdekt dat er iets vreemds met de bioscoop is. Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen, recht naar een plek diep in haar hart. Een plek die ze altijd voor zichzelf verborgen had weten te houden. Tot ze voor een keuze staat die het leven van haar en haar vader voorgoed zal veranderen.

‘Overweldigende’ illustraties
Ook over Terra Ultima was de jury unaniem. De jury roemt het boek om het feit dat het is ontstaan vanuit de ‘overweldigende’ illustraties. “Rondom die prachtige tekeningen is een uniek verhaal verzonnen over de expedities van de illustrator naar een onbekend continent. Een boek dat er met kop en schouders bovenuit steekt de fantastische verbeeldingen in een schijnbaar informatieve sfeer. Door bladspiegel, tekenstijlen en wetenschappelijke soortbeschrijvingen verwijst Terra Ultima naar ouderwetse natuurencyclopedieën waarin dieren en planten zo natuurgetrouw mogelijk werden weergegeven. De platen worden “overrompelend, adembenemend en bijzonder verfijnd getekend. Ze zijn natuurgetrouw én fantasierijk, en nodigen jong en oud uit om te kijken. Een boek om telkens weer ontdekkingen in te doen.’’

De 53-jarige Deleo won in april van dit jaar ook al de Woutertje Pieterse Prijs voor Terra Ultima. Toch noemt hij de winst van het Gouden Penseel tegenover het Jeugdjournaal een ‘complete verrassing’. ‘’Ik ken het Gouden Penseel echt al vanaf mijn jeugd. En als dan ook aangegeven wordt dat iedereen het boek echt zo mooi vindt. Tja, dat is dan echt de kroon op mijn werk’’, verwijst hij lachend naar de kroon op de taart die de verrassings delegatie onder leiding van Irene Moors meebracht.

Terra Ultima gaat over het continent dat Deleo na een jarenlange zoektocht vond. Auteur, collega-ontdekkingsreiziger en bioloog Noah J. Stern krijgt voor het boek toegang tot het archief van Deleo. Hij maakt een representatieve selectie van prenten en aantekeningen, zodat iedereen zich een beeld van dit fascinerende, nieuwe werelddeel kan vormen. Jaap Friso noemt het boek in zijn recensie voor Bazarow.com een ‘heel puik project, vooral ook door de opmaak en de uitvoering. Het spel met werkelijkheid en fantasie is tot in perfectie uitgevoerd. Natuurlijk is alles verzonnen maar de makers nemen het project zo serieus dat deze wereld gewoon moet bestaan.’ Lees zijn recensie hier.

Over de Griffels en Penselen
De Griffels en Penselen zijn de bekendste en meest prestigieuze juryprijzen voor jeugdliteratuur. De CPNB reikt de Gouden Griffel sinds 1971 jaarlijks uit tijdens of rond de Kinderboekenweek. Sinds 1973 is er in de vorm van het Gouden Penseel ook een toekenning voor het beste geïllustreerde kinderboek van het afgelopen jaar. In juni waren de Zilveren en Bronzen Griffels en Penselen al uitgereikt. Alle daarmee bekroonde boeken dongen ook mee naar de Gouden Griffel en het Gouden Penseel.

—

Jochem Wijma